خیار غبن در معامله چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۲۲۰۱۶
خیار به معنای داشتن اختیار است و در حقوق این همان اختیاری است که فرد برای برهم زدن معامله دارد. خیار انواع مختلفی دارد که در ماده ۳۹۶ قانون مدنی ذکر شده است و ده نوع دارد. ناطقان: یکی از خیارات ذکر شده در این ماده خیار غبن است که در ادامه آن را به طور کامل بررسی خواهیم کرد:
خیار غبن چیست؟
غبن به معنی ضرر و زیان و گول زدن و فریب دادن است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ویژگی‌های خیار غبن
در ادامه ویژگی‌های غبن و خیار غبن ذکر شده است:
غبن فاحش در صورتی فاحش شناخته می‌شود که در ابتدا صاحب مال ادعا کند که دچار ضرر فاحش شده است و بعد از بررسی و دادرسی از سوی محکمه نیز مشخص شود که این ضرر فاحش بوده است.
برای تعیین میزان و اندازه غبن و مقدار ضرر وارد شده در معامله باید به شرایطی توجه کرد که در قرارداد درنظرگرفته شده است.
خیار غبن محدود به یک طرف معامله و قرارداد نیست و هر دو نفر ممکن است دچار غبن شوند.
خیار غبن می‌تواند برای فروشنده و یا خریدار اختیار فسخ قرارداد را فراهم کند
خیارغبن از خیارات فوری است. به عبارت دیگر فورا باید در جهت اجرای آن اقدام کرد. شخص متضرر باید در یک مدت زمان معقول که بر طبق عرف پذیرفته باشد برای این خیار اقدام کند
اگر شخص مغبون قبل از معامله از این ضرر آگاه باشد و با این آگاهی وارد معامله شود شرایط خیار غبن برای او وجود ندارد و نمی‌تواند بعد از معامله با ادعای غبن برای فسخ اقدام کند
اگر کسی که موجب ضرر طرف مقابل شده تفاوت قیمت را به متضرر بپردازد بازهم خیار غبن برای متضرر از بین نمی‌رود. اما اگر شخص متضرر با گرفتن مابه‌التفاوت قیمت رضایت بدهد دیگر خیار غبن او ساقط می‌شود.
ویژگی‌های خیار غبن
انواع خیار غبن در معامله
غبن ممکن است جزئی یا فاحش باشد. غبن جزئی متعلق به مالی است که ارزش آن زیاد نیست. اما غبن فاحش مبلغ زیادی را شامل می‌شود. در خیار غبن فاحش فریب و ضرر باید به اندازه‌ای زیاد باشد که امکان چشم‌پوشی از آن وجود نداشته باشد و در نتیجه متضرر می‌تواند برای فسخ قرارداد دادخواست بدهد.
نمونه دادخواست خیار غبن فاحش
برای خیار غبن فاحش می‌توان به شکل زیر درخواست داد:
اینجانب ….. با خوانده/خواندگان قراردادی در زمینه ………. در تاریخ ……… تنظیم و امضاء کرده‌ایم. بعد از تنظیم قرارداد و اخذ مبیع متوجه شدم که قیمت مورد معامله با قیمت روز اختلاف زیادی دارد و در نتیجه در قرارداد مغبون شده‌ام و اختیار فسخ معامله برای اینجانب ایجاد شده است. لذا با مراجعه به خوانده/خواندگان خواهان فسخ معامله و رد ثمن شده‌ام، اما ایشان برای حل مسالمت آمیز مساله همکاری نمی‌کنند. اینجانب با وجود مراجعات مکرر، اظهارنامه ای نیز به شماره ……….. به تاریخ …….. برای خوانده/خواندگان ارسال نمودم اما همچنان برای پذیرش فسخ قرارداد و رد ثمن رضایت نمی‌دهند. لذا با تقدیم این دادخواست به استناد مواد ۴۱۶ و ۴۱۷ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، رسیدگی و صدور حکم به شرح خواسته را استدعا دارم.
خیار تدلیس چیست؟
تدلیس به معنی فریب دادن و پنهان کردن حقیقت است. در معنای حقوقی تدلیس عملی است که به موجب آن یکی از طرفین دیگری را مورد فریب قرار می‌دهد و عیب یا نقصی در مال را از طرف دیگر معامله پنهان می‌کند. در هرمعامله‌ای اگر یک طرف معامله با علم و آگاهی و به عمد یک عیب را پنهان کند خیار تدلیس در آن قرارداد قابل اجرا خواهد بود.
فرد مورد تدلیس واقع شده هر زمان که از عیب مال اطلاع پیدا کند می‌تواند با استناد به خیار تدلیس برای فسخ معامله و دریافت آنچه که پرداخته است اقدام کند.
لازم به ذکر است که خیار تدلیس از خیارات مشترک است و در نتیجه تنها منحصر به معاملات خرید و فروش نیست و در قراردادهایی مانند اجاره، صلح یا معاوضه نیز ممکن است مطرح شود.
خیار غبن تنها درصورتی ایجاد می‌شود که طرف معامله بدون علم و آگاهی از قیمت اصلی متضرر شده باشد. که در این حالت او می‌تواند قرارداد را فسخ کند. درحالیکه در خیار تدلیس حتما باید یکی از طرفین با پوشاندن نقص و عیب مال طرف دیگر را فریب داده باشد و در این حالت فرد فریب‌خورده به محض آگاهی از آن عیب می‌تواند برای فسخ اقدام کند.
در حقیقت خیار غبن مربوط به ضرر معامله است و خیار تدلی مربوط به عیب‌هایی است که در مال وجود داشته اما پنهان شده بوده است.
خیار غبن در معامله خودرو
در صورتیکه یک نفر خودروی خود را بفروشد یا خودرویی بخرد و بعد از اتمام معامله و فروش خودرو دچار ضرر شود و متوجه شود که زیان کرده است می‌تواند با خیار غبن آن معامله و فروش را فسخ کند. به عبارت دیگر خیار غبن در معامله خودرو زمانی امکان پذیر است که یک طرف معامله چه خریدار و چه فروشنده نسبت به قیمت روز و ارزش واقعی آن خودرو آگاه نباشد و علم نداشته باشد. خیار غبن معامله خودرو یک خیار فوری است و فرد به محض اطلاع از ضرر باید برای اجرای آن اقدام کند وگرنه این خیار ساقط می‌شود.
نکته مهم این است که اگر شخص متضرر از قیمت اصلی در زمان معامله اطلاع داشته باشد نمی‌تواند معامله را فسخ کند. باید توجه داشت که افراد به سادگی نمی‌توانند با استناد به خیار غبن و عدم اطلاع از قیمت معامله خودرو را فسخ کنند و باید شرایط لازم وجود داشته باشد و عدم آگاهی ثابت شود.
برای مثال ممکن است فردی یک خودرو از یک نمایشگاه ماشین خریداری کند و بعد از ده روز متوجه شود که خودرو ده میلیون گران‌تر فروخته شده و درنتیجه او متضرر شده است و فروشنده هم زیر بار این مساله نرود. در چنین حالتی بعد از ارسال اظهارنامه برای فروشنده مبنی بر استرداد مابه‌التفاوت و یا فسخ معامله خودرو فرد متضرر می‌تواند به دادگاه رجوع کند و با تنظیم دادخواست با استناد به خیار غبن معامله انجام شده را فسخ کند. برچسب ها: خیار غبن ، معامله ، اختیار
منبع: ناطقان
کلیدواژه: خیار غبن معامله اختیار خیار غبن در معامله معامله خودرو فسخ قرارداد طرف معامله فسخ معامله برای فسخ غبن فاحش
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۲۲۰۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازار طلا از خواب خوش صعود، می‌پرد؟
به گزارش خبرآنلاین ، قیمت طلا و سکه در هفته دوم اردیبهشت با بازدهی منفی بسته شد.
تجارت نیوز در خبری نوشت:این در حالی بود که هفته گذشته با وجود کاهش قیمت دلار و اونس جهانی طلا، بازار فلز زرد تحت تاثیر ایجاد تنش در خصوص اجرای سامانه جامع تجارت و اعتراض طلافروشان قرار گرفته و برخلاف روند فاکتورهای اساسی در برخی روزها افزایشی بود.
اخبار مساعدی که طی هفته گذشته در پی سفر رئیس کل بانک مرکزی به عربستان روانه بازارهای مالی شد، جو مثبتی را در میان معامله‌گران به وجود آورد. در همین راستا برخی فعالان اقتصادی این سفر را زمینه‌ساز کاهش فشارهای اقتصادی و ارزی تعبیر می‌کنند و امیدوارند آینده بهتری در پرتوی تعاملات منطقه‌ای در انتظار تهران باشد.
علاوه بر آن، به نظر می‌رسد موضوع سفر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران در تاریخ ۱۷ تا ۱۸ اردیبهشت، معامله‌گران را در لاک احتیاطی خواهد برد تا برآیند نتیجه این مذاکرات را در بازارهای مالی بسنجند. بنابراین ریزش یا افزایش قیمت در بازارهای مالی در روزهای آینده به اخبار سیاسی بستگی دارد. باید توجه داشت که عرصه سیاسی در ایران عرصه غافلگیری در دقیقه ۹۰ است و برای همین نمی‌توان قدم سیاسی و اقتصادی بعدی را پیش‌بینی کرد.
گفتنی است در لحظه نگارش این گزارش طلای جهانی با رقم ۲۳۰۱ دلاری در حال معامله است. اونس جهانی نقره نیز روی قیمت ۲۶ دلار و ۵۵ سنتی ایستاده است. هر گرم نقره ۹۹۹ نیز روی رقم ۵۲ هزار و ۶۳۰ تومانی ایستاده است.
مثقال در کانال ۱۴ میلیونی بسته شدقیمت سکه امامی روز پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت روی رقم ۴۱ میلیون و ۸۰۹ هزار تومانی بسته شد. قیمت سکه بهار روی قیمت ۳۸ میلیون و ۲۳۰ هزار تومانی ایستاد. گفتنی است قیمت نیم‌سکه و ربع سکه به ترتیب با قیمت ۲۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی بسته شد. قیمت سکه گرمی روز پنجشنبه روی رقم ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی ایستاد.
قیمت طلا در آخرین روز معاملاتی هفته افزایش محدودی داشت. هر مثقال طلای ۱۸ عیار با افزایش ۱۲۰ هزار تومانی در کانال ۱۴ میلیون تومانی بسته شد. هر گرم طلای ۱۸ عیار با رشد ۱۸ هزار تومانی روی رقم سه میلیون و ۴۴۸ هزار تومانی ایستاد. قیمت طلای دست دوم نیز با رقم سه میلیون و ۴۰۲ هزار تومان معامله شد.
حباب سکه روز پنجشنبه بیشتر از رشد قیمت افزایش دارد. حباب سکه امامی ۳۰۰ هزارتومان، سکه بهار ۲۷۸ هزار تومان، نیم‌سکه ۲۵۴ هزار تومان، ربع‌سکه ۲۲۷ هزار تومان و سکه گرمی ۲۱۴ هزار تومان افزایش دارد.
۲۱۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902799
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟